گذر از ابهامات استفاده از هوش مصنوعی در پست و لجستیک با 5 اصل
- مقالات و اخبار
- پنج شنبه 23 شهریور 1402
در دنیای امروز بر کسی پوشیده نیست که هوش مصنوعی ریشه‌های عمیقی در زندگی ما پیدا کرده‌است. از پیشنهاد کلمه برای تمام‌کردن جمله‌ها موقع تایپ گرفته تا ارسال خودکار بسته‌ها با پهبادها از سوی آمازون، هوش مصنوعی ظرفیت خود برای بهینه‌سازی زندگی را ثابت کرده‌است.
فشار روی مسئولین برای تجهیز به هوش مصنوعی
نتایج یک تحقیق نشان داده‌است که 66٪ مدیرعامل‌ها از سمت مدیران خود تحت فشار قرار می‌گیرند تا هر چه زودتر شرکت‌ها را به هوش مصنوعی تجهیز کنند. تحقیقی دیگر این موضوع را روشن کرد که 80٪ افرادی که مسئول تصمیم‌گیری‌ها هستند احساس می‌کنند که هوش مصنوعی برای باقی‌ماندن در رقابت ضروری است، پس 94% آن‌ها به فکر سرمایه گذاری در این بخش هستند.
البته این فشارها با فرصت همراه است. شرکت‌هایی که دوست‌دار فناوری هستند نرخ رشد در بهره‌وری را تا 40% تجربه می کنند. البته این به معنای امنیت در سرمایه‌گذاری و دیجیتالی‌شدن نیست. طبق اطلاعات نشریه بی‌جی‌سی، 70% تلاش‌ها برای تغییرات و دیجیتالی‌شدن شکست می‌خورند. به همین دلیل بسیاری از تغییر می‌ترسند. از آن‌جایی که فرایند دیجیتالی‌شدن با خطر و فرصت همراه است، سرمایه‌گذاران با این وضعیت آشنا هستند. ولی هوش مصنوعی بسیار شبیه به انسان‌ها برخورد می‌کند و فاکتور ریسک را زیر سوال می‌برد. مدیران بخش خصوصی از این اوضاع راضی نیستند؛ چرا که آن را مثل قبل درک نمی‌کنند.
تعریف هوش مصنوعی در صنعت لجستیک و پست
برای درک بهتر این وضعیت باید اول به شناخت بهتری رسید. هوش مصنوعی در اصل دانش کامپیوترها در زمینه تقلید از هوش انسانی برای حل مسائل است. این علم در خود روش‌های خاصی را جای داده تا سرعت، دقت، و ظرافت در تصمیم‌گیری‌ها را با تشخیص الگوها در حجم زیادی از داده افزایش دهد. مثال‌های موجود دراین روش شامل یادگیری ماشینی (و یادگیری عمیق)، بهینه‌سازی، اتوماسیون رباتیک، هوش مصنوعی مولد و مدیریت تصمیم‌گیری‌ها است. این علم چه کاربردی دارد؟ هوش مصنوعی می‌تواند پیشنهادهایی را درباره مدیریت چرخه لجستیکی و مدیریت هاب‌ها ارائه کند، بینشی را از دل داده‌ها بیرون بکشد، شیوه‌های اتوماسیون را میزان کند، به آن نظم دهد وسرعت بخشد. این یعنی کارآمدی در تمام توانایی‌ها بیشتر می‌شود. این تعریف شروع خوبی است؛ ولی ما به یک راهنما نیاز داریم تا ما را در مسیر نگه‌دارد.
اصل اول. هوش مصنوعی باید مکمل انسان‌ها باشد، نه جایگزین آن‌ها
هوش مصنوعی هر روز از مرزهای جدیدی عبور می‌کند: موسیقی و هنر خلق می‌کند، شیوه‌نامه‌های تجاری و مارکتینگ ارائه می‌دهد و تحقیقات قانونی کاملی را سازماندهی می‌کند. این توانایی‌ها را از طریق پردازش داده‌ها و یادگیری الگوها انجام می‌دهد که از توان درک انسانی خارج است. تمام این امکانات باعث می‌شود تا فراموش کنیم که ماشین‌ها چه کارهایی را نمی‌توانند انجام دهند: بسترسازی و بسترشناسی، همکاری، آگاهی.
مدل‌ها نمی‌توانند بر اساس شرایط خاص اطلاعات را درک کنند، قادر نیستند با هم کار کنند تا مشکلاتی مثل مسائل مربوط به حقوق بشر در زنجیره لجستیکی یا پایداری را حل سازند.
به همین دلیل نیز هوش مصنوعی باید مکمل فعالیت‌های انسانی باشد و نه جایگزین آن! بر اساس تحقیقات، 93% تصمیم‌گیران به اهمیت حفظ نیروی انسانی در کنار هوش مصنوعی باور دارند.
اصل دوم. ادغام روش‌ها
بهترین روش استفاده از هر فناوری در جایگاه خود است. قطعاً هوش مصنوعی در بهبود کارایی، پیشنهاد روش‌هایی برای افزایش دقت و سرعت و مواردی این چنین کارآمدتر است.
با این حال جایی که روش‌های دیگر کار می‌کنند نباید از آن‌ها غافل شد. شاید هوش مصنوعی بتواند در راهیابی در یک مسیر مه‌گرفته به ما کمک کند ولی همچنان دست ما باید روی فرمان باشد تا کنترل کارها را از دست ندهیم.
اصل سوم. به‌کارگیری کامل
استفاده از پیشنهادهای هوش مصنوعی تنها در یک گام از کل زنجیره تامین و چرخه لجستیکی کافی نیست. دلیل این موضوع این است که تصمیم‌گیری‌ها در هر مقطع تاثیر خود را بر تمام بخش‌ها نشان می‌دهد. پس به‌کارگیری از توانایی‌های هوش مصنوعی باید در سراسر مسیر لجستیکی و همزمان اتفاق بیفتد تا نتیجه کار از اثرهای منفی در امان بماند.
اصل چهارم. به‌کارگیری عملی
برای افزایش توانایی هوش مصنوعی باید آن را از آزمایشگاه‌های دانشمندان خارج سازیم و اجازه یادگیری به آن دهیم. با به‌کارگیری آن در چرخه لجستیکی، به مسئولان این حوزه هم این پیام را می‌دهیم که این فناوری برای آن‌ها هم کاربرد دارد. طبق اطلاعات نظرسنجی موسسه ورک‌دی، 72% مسئولان معتقد هستند که سازمان آن‌ها توانایی لازم برای به‌کارگیری هوش مصنوعی را ندارد. ولی برای استفاده از این فناوری لازم نیست از اول تا آخر راه برویم. کافی است که شروع کنیم و مسیر استفاده بیشتر از این روش‌ها خود را نشان می‌دهد.
اصل پنجم. اصل توجیه‌پذیری استفاده
اعتماد به تصمیم‌های یک ماشین شاید سخت باشد. گاهی دانشمندانی که این فناوری‌ها را ایجاد می‌کنند نیز به اطلاعات جزئی و رمزنگاری‌شده آن دسترسی ندارند. پس از آن جایی که معمولاً انسان‌ها در نهایت مسئول اشتباهات شناخته می‌شوند بهتر است نظارت انسانی همیشه باقی بماند. بهتر است برای استفاده از این فناوری توجیه خوبی داشته‌باشید و برای تکیه به آن باید کمی محتاط بود.
تجهیز به فناوری‌های جدید در ابتدا شاید با شتاب و ترس همراه باشد. به‌خصوص در حوزه هوش مصنوعی و چرخه لجستیک و پست مسیر پیشرفت بزرگی پیش‌روی مسئولان این حوزه است و شناخت آن قبل از به‌کارگیری آن ضروری به نظر می‌رسد.
منبع: